Panowie Samochodzikowie

Otoczony aurą tajemniczości zakon Templariuszy co rusz jest wdzięcznym tematem kolejnych książek i filmów. Czterdzieści lat temu skarbu Zakonu poszukiwał nasz rodzimy Pan Samochodzik. Trzy lata temu na ekranach kin gościła zaś wielka europejska koprodukcja (film wyprodukowali Duńczycy, Finowie, Norwedzy, Szwedzi i Niemcy) zatytułowana „Templariusze. Miłość i krew”. Nie sposób również nie wspomnieć o „Kodzie Leonarda da Vinci”, w którym Templariuszy ukazano jako strażników tajemnej wiedzy. Niezwykle ważnym elementem tego ostatniego filmu (a wcześniej książki Dana Browna na podstawie której powstał) jest kościół Templariuszy w Londynie.

Historia Templariuszy fascynuje nie tylko historyków. Mimo upływu lat w opowieściach o Zakonie Ubogich Rycerzy Chrystusa i Świątyni Salomona fikcja nadal miesza się z prawdą. Dzięki licznym książkom i filmom opowiadającym o legendarnych skarbach czy tajemnej wiedzy, Templariusze pobudzają wyobraźnię kolejnych pokoleń. Pobudziły także i nas, Sachochodzików dwóch.

Zakon Ubogich Rycerzy Chrystusa i Świątyni Salomona powstał około 1118 roku. Znakiem Templariuszy był czerwony krzyż na białym tle, symbolem zaś dwóch rycerzy dosiadających jednego konia (oznaczało to pokorę i ubóstwo). Zakon został założony przez dziewięciu szlachciców z Szampanii we Francji. Przybyli oni do zdobytej przez krzyżowców Jerozolimy pod wodzą swego pierwszego Wielkiego Mistrza, Hugo de Payens.

Templariusze za główny cel postawili sobie obronę Ziemi Świętej, a konkretniej Świątyni Salomona w Jerozolimie (Templum Salomonis – stąd ich nazwa „Templariusze”) oraz ochronę pielgrzymów w podróży z Europy. W krótkim czasie Zakon stworzył wyjątkowo wydajną, zdyscyplinowaną i doskonale wyposażoną armię. Liczne zwycięstwa nad muzułmańskimi wojskami sprawiły, że Templariusze cieszyli się nie tylko powszechnym szacunkiem, ale przez długi czas zyskali także miano niezwyciężonych.

Po upadku Królestwa Jerozolimskiego (1291r.) Templariusze wrócili do Francji. Z Ziemi Świętej przywieźli kosztowności, o których legendy krążą do dziś. Skarby Zakonu stały się nie tylko obiektem pożądania, ale także przyczyniły się do ich zguby i upadku. Król Francji, Filip Piękny, postanowił uwolnić się od wielkich długów jakie zaciągnął u Templariuszy. 13 października 1307 roku (był to piątek; właśnie od tamtych wydarzeń piątek 13 uważany jest za wyjątkowo pechowy dzień) uwięził członków Zakonu we Francji, zarzucając im herezje, świętokradztwo, czary, konszachty z diabłem, a nawet akty homoseksualne. Lista zarzutów była tak długa, że król Francji z łatwością przekonał ówczesnego papieża Klemensa V do rozwiązania Zakonu. Zamki Zakonu zostały skonfiskowane (przejęte głównie przez zakon joannitów), wielu Templariuszy poniosło śmierć na stosie, w tym Wielki Mistrz Jakub de Molay oraz 54 innych dostojników zakonnych. Po blisko dwóch wiekach świetności, potężny, wpływowy i bardzo bogaty zakon zniknął z mapy ówczesnej Europy.

Początki angielskiej prowincji Zakonu Templariuszy związane są z pobytem pierwszego mistrza Zakonu Hugo de Payns na dworze króla Henryka I. Ośrodkiem nowo założonej prowincji stało się Holborn Bars, gdzie Templariusze założyli dom macierzysty, określany mianem Starej Świątyni. Do rozwoju potęgi angielskich Templariuszy przyczynił się w sposób szczególny trzeci mistrz prowincjonalny Ryszard Hastings, który doprowadził do zakupu rozległych terenów pomiędzy Tamizą, a dzisiejszą Fleet Street, gdzie założył kolejny dom macierzysty – tzw. Nową Świątynię..

W obrębie nowego domu macierzystego Templariusze wznieśli zachowany do dnia dzisiejszego kościół pod wezwaniem Mariackim, konsekrowany w 1185 roku przez patriarchę jerozolimskiego Herakliusza, w obecności króla Henryka II. Kościół podzielony jest na dwie części, z których kolista była zaprojektowana na podobieństwo rotundy Grobu Pańskiego w Jerozolimie

Kościół, który przez wiele wieków opierał się historycznym zawirowaniom szczęśliwie przetrwał do naszych czasów. Dziewiętnastowieczne modyfikacje nie zatraciły jego pierwotnego charakteru. Dopiero bombardowania w maju 1941 roku spowodowały poważne zniszczenia, co wymusiło wprowadzenie betonowych stropów i usunięcie charakterystycznego, stożkowatego dachu rotundy. Po wojnie kościół został pieczołowicie odbudowany, zachowując swój pierwotny kształt i charakter.

PS. Skarbów żadnych nie znaleźliśmy. Może następnym razem?